Nóng: Nguyễn Thị Hương, Phạm Thị Huệ tạo kỳ tích, đua thuyền Việt Nam giành 2 vé Olympic
Tết Nguyên đán là thời điểm đầu của chu kỳ năm mới. Khi căn cứ vào các sử liệu và văn hóa dân gian, chúng ta khó xác định người Việt bắt đầu ăn tết vào dịp lập xuân từ khi nào; tuy nhiên, nhắc về nguồn gốc tết chúng ta lại có nhiều thông tin thú vị.PGS.TS Nguyễn Ngọc Thơ, Giảng viên cao cấp Viện Phát triển năng lực lãnh đạo, Đại học Quốc gia TP.HCM cho biết, người Việt cổ sớm hiểu và xác định Tết Nguyên đán là mở đầu cho một năm nông lịch nhờ vào khả năng nhận thức sự tuần hoàn của thời tiết và sự thích ứng của vụ mùa ngoài đồng. Từ thời cổ đại, khi tổ tiên người Việt nhận thức được sự chuyển giao của thời tiết và chu kỳ thời gian trong năm đã có một số hình thức sơ khai về việc xác lập chu kỳ tuần hoàn và tổ chức đón tết. Khảo cứu về phong tục của người Bách Việt cổ, trong đó có tổ tiên Lạc Việt, cho thấy ngày tết đầu năm trước đây rơi vào đầu tháng 11 âm lịch (ứng với tháng Tý), chứ không phải đầu tháng giêng (tháng Dần). Cụ thể, người Việt xưa không dùng số đếm để gọi ngày, tháng mà dùng Thiên can – Địa chi để gọi tên, chẳng hạn hết tháng Tý thì tới tháng Sửu, rồi đến Dần, Mão, Thìn, Tỵ, Ngọ, Mùi, Thân, Dậu, Tuất, Hợi là hết một năm. Giờ Tý là giờ chuyển giao giữa hai ngày trong đêm, tháng Tý là tháng lạnh nhất trong năm - tháng 11, ứng với thời điểm Đông chí, thời điểm để bắt đầu một chu kỳ đếm mới. Lúc này mùa màng cũng đã kết thúc, người Việt xưa nghỉ ngơi để chờ đến khi thời tiết ấm lên mới tính tới việc gieo cấy mùa sau. Vì vậy, họ đã chọn đầu tháng Tý (tức tháng 11 âm lịch) để ăn tết. Tính từ đầu tháng 11 cho tới đầu tháng 5 năm sau là trọn 6 tháng; do đó, người Việt gọi Tết Đoan ngọ ngày mùng 5.5 âm lịch là Tết nửa năm. "Có giả thuyết cho rằng, tháng 11 ở Việt Nam trời chưa quá lạnh, người Việt cổ có thể tổ chức các hoạt động đón tết. Trong khi đó, ở Trung Quốc, Triều Tiên, Nhật Bản… tháng 11 là bắt đầu vào chính đông, quá lạnh không ăn tết được nên họ phải tính toán lựa chọn thời điểm tiết lập xuân để ăn tết, chính vì thế họ xác định tết âm lịch vào tháng Dần (tức tháng giêng, ngay trước hoặc sau tiết lập xuân). Họ xác định tháng Dần là tháng đầu năm, gọi là "Chính nguyệt" (tức tháng chính trong năm). Quá trình này diễn ra rất sớm trong lịch sử, dưới nhãn quan "di phong định tục" . Trong quá trình tiếp xúc văn hóa và hội nhập, người Việt cổ đã dần chuyển đổi tổ chức đón tết từ đầu tháng Tý (tháng 11) sang đầu tháng Dần (tháng giêng) như ngày nay vậy", PGS.TS Nguyễn Ngọc Thơ chia sẻ.Trước đây không lâu, một số làng quê ở Vĩnh Phúc, Phú Thọ - nơi được cho là vùng đất kinh đô xưa của nhà nước Văn Lang xưa của các vị vua Hùng còn lưu lại một số tập tục cổ (như tục ăn đất khoán hun khói, tục làm lễ mở cửa rừng...) gợi về ký ức của ngày tết cổ xưa vào đầu tháng 11 của người Việt cổ. Một số gia đình người Việt gốc Hoa ở Đồng bằng sông Cửu Long vốn có nền tảng Bách Việt cổ cũng tổ chức cúng tết Đông chí bằng chè trôi nước, bánh ngọt và trái cây, coi tết Đông chí là ngưỡng thêm tuổi mới của mọi người. Như đã nói, trên đây là một giả thuyết cần có nhiều khảo cứu hơn nữa để làm rõ hơn vấn đề.Theo PGS.TS. Nguyễn Ngọc Thơ, khó có thể biết rõ người Việt xưa ăn tết thế nào nhưng cơ bản tết không thay đổi về ý nghĩa. Tết xưa còn lưu lại trong ký ức người Việt Nam hôm nay chỉ có thể là ký ức tết từ thời bao cấp hay ở giai đoạn đầu của cải cách – mở cửa mà thôi. Phong tục ngày tết xưa về cơ bản thể hiện sinh động các ý nghĩa tạ ơn đất trời, thần linh và tổ tiên, củng cố mối quan hệ vốn có của gia đình - dòng tộc, thực hiện các nghi lễ cổ truyền để chào đón năm mới và truyền dạy văn hóa cho các thế hệ con cháu, củng cố và mở rộng giao tiếp với láng giềng xung quanh, tổng kết – đúc kết kinh nghiệm của năm cũ và gửi gắm mong ước cho năm mới, chuẩn bị tâm thế mới cho năm làm việc tiếp theo. Nhìn chung, dù là tết xưa hay tết nay gì đi nữa thì ngày tết vẫn là dịp để chúng ta nhìn lại những thành quả của năm cũ và rút ra bài học cho năm mới (đối với cá nhân) và củng cố truyền thống gia đình và các mối quan hệ (đối với xã hội). Ông Thơ cho rằng, trước đây, cuộc sống hằng ngày chưa thật đủ đầy nên người ta mong đến tết để được nghỉ ngơi, ăn ngon, mặc đẹp. Vậy nên mới có câu:Cu kêu 3 tiếng cu kêuMong mau tới tết dựng nêu ăn chè.Còn ngày nay, cuộc sống no ấm hơn nên việc ăn mặc không là vấn đề nữa. Thay vào đó, sau một năm làm việc vất vả, dịp tết được nghỉ dài ngày, nhiều người quay về gia đình đoàn tụ và đón tết với gia đình trong khi không ít người muốn được nghỉ ngơi, giải trí, giao tiếp (không muốn các nghi lễ theo họ là "rườm rà"), hoặc đi du lịch..., nên dường như có sự chuyển dịch từ "ăn tết" sang "chơi tết". Dù vậy, dù là "ăn tết", "chơi tết" hay gì đi nữa thì các nghi lễ truyền thống trong dịp tết như cúng ông Táo, cúng tất niên và đ1n ông bà tổ tiên về ăn tết, cúng giao thừa, mừng tuổi ông bà cha mẹ, lì xì trẻ thơ, chúc tết dòng họ, láng giềng, thăm viếng thầy cô cũ thưở thiếu thời, tạ ơn những quý nhân đã giúp đỡ trong đời... vẫn được ưu tiên gìn giữ. Nói cách khác, các ý nghĩa cơ bản của ngày tết vẫn được giữ nguyên trạng qua phong tục và nghi lễ, việc tổ chức "ăn tết" hay "chơi tết" chỉ là hình thức thích ứng của cuộc sống đương đại. Cũng cần nhấn mạnh rằng, các phong tục, nghi lễ quan trọng trong mấy ngày tết chỉ đẹp khi chúng ta không tạo gánh nặng các thành viên gia đình, nhất là phụ nữ (chẳng hạn bắt buộc phải mâm cao cỗ đầy, nấu nướng phải tươm tất nhiều món, gánh nặng con cháu làm ăn xa quay về phải "lễ nghĩa" đầy đủ với cả họ, cả làng...). Tết là dịp sum vầy để củng cố hay xây đắp truyền thống gia đình, chúng ta cần chú ý đến nhu cầu được nghỉ ngơi, chơi tết của phụ nữ trong nhà và những người trẻ vốn đã vất vả ngược xuôi mưu sinh trong suốt năm qua. Theo nhà nghiên cứu văn hóa, dù là ăn tết hay chơi tết chúng ta cũng cần chú ý yếu tố về sự ấm cúng của gia đình, đặc biệt là những người có tuổi, ông bà cao tuổi vì ngày tết là khoảng thời gian thiêng liêng để các bậc cao niên được sống trong không gian thiêng liêng của gia đình, được tương tác, đối thoại và thể hiện lòng tôn kính, kính nhớ với tổ tiên. Đối với nhiều gia đình Việt Nam, bàn thờ tổ tiên những ngày tết phải đầy đủ lễ phẩm và nhang khói, có như vậy họ mới cảm thấy ấm cúng, an lòng. Vậy nên người trẻ mong muốn tổ chức chơi tết (như mời bố mẹ đi du lịch xa nhà chẳng hạn) phải lưu ý việc này."Do đó, nếu người trẻ mong muốn mời ba mẹ rời quê lên thành phố ăn tết hay cùng nhau đi du lịch đó đây mà ba mẹ từ chối thì không nên buồn, bởi ba mẹ và những người lớn trong nhà còn có những nhiệm vụ phải làm để giữ lửa, giữ phong tục, giao tiếp với người tổ tiên đã khuất", PGS.TS Nguyễn Ngọc Thơ lưu ý.Thêm vào đó, những ai đang làm bố làm mẹ cần chú ý tạo điều kiện để con trẻ được trải nghiệm không khí tết qua những tập tục cổ truyền như cùng bố mẹ tảo mộ ông bà, bài trí bàn thờ, dán liễn xuân, quây quần bên nồi bánh chưng/bánh tét và sum họp đêm giao thừa, được mặc trang phục đẹp nhất chúc tết ông bà cha mẹ, mừng tuổi dòng họ, láng giềng, khuyến khích các con biết thể hiện lòng biết ơn đối với gia đình, thầy cô, láng giềng. Tất cả những hình ảnh ấy sẽ kết thành ký ức tuổi thơ thật đẹp về ngày tết, sẽ theo các con suốt cuộc đời, và sẽ thôi thúc chúng thực hiện những điều tương tự đối với thế hệ sau nữa khi chúng trưởng thành.Trồng sầu riêng liệu có dễ ăn?
Có 4 hình thức lừa đảo trực tuyến nổi bật trong tuần qua đã chiếm đoạt lên đến 90 tỉ đồng của người dùng.
Rùng rợn xe ba gác ‘phóng như bay’, suýt tông trúng xe máy sang đường ẩu
Theo WCCF Tech, sau nhiều thế hệ 'giậm chân tại chỗ' với pin 5.000 mAh trên dòng Galaxy S, Samsung dường như đang ấp ủ một bước đột phá lớn về dung lượng pin cho thế hệ Galaxy S26.Theo nhiều nguồn tin, gã khổng lồ công nghệ Hàn Quốc đang cân nhắc áp dụng công nghệ pin silicon-carbon tiên tiến, cho phép tăng dung lượng pin lên tới 7.000 mAh.Việc chuyển đổi sang pin silicon-carbon được xem là chìa khóa để Samsung vượt qua giới hạn 5.000 mAh, vốn đã trở nên 'chật chội' so với nhu cầu ngày càng cao của người dùng. Nếu thông tin này là sự thật, Galaxy S26 sẽ trở thành một trong những smartphone có dung lượng pin lớn nhất trên thị trường, hứa hẹn thời gian sử dụng vượt trội.Người dùng có quyền kỳ vọng vào một sự thay đổi mang tính cách mạng từ Samsung. Pin dung lượng lớn hơn không chỉ giúp kéo dài thời gian sử dụng, mà còn mở ra những khả năng mới cho các tính năng và ứng dụng 'ngốn' pin.Tuy nhiên, công nghệ mới nào cũng đi kèm với những thách thức. Samsung được cho là đang lo ngại về độ ổn định của pin silicon-carbon, đặc biệt khi họ là nhà sản xuất smartphone Android lớn nhất thế giới. Rủi ro về các vấn đề tương thích, quá nhiệt, hoặc thậm chí là cháy nổ (như sự cố Galaxy Note 7 trước đây) là hoàn toàn có thể xảy ra.Samsung không phải là nhà sản xuất duy nhất quan tâm đến công nghệ pin silicon-carbon. Apple cũng được đồn đoán sẽ trang bị loại pin này cho iPhone trong tương lai. Cuộc đua giữa hai ông lớn công nghệ càng trở nên nóng bỏng hơn bao giờ hết.
Sáng nay 22.2, Công an tỉnh Sơn La đã có báo cáo sơ bộ về vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng xảy ra trên địa bàn xã Sặp Vạt, H.Yên Châu khiến 6 người tử vong.Theo Công an tỉnh Sơn La, vụ tai nạn xảy ra vào 23 giờ 22, tại Km235 + 100 QL6 thuộc địa phận bản Thín (xã Sặp Vạt, H.Yên Châu). Xe khách biển kiểm soát 26F - 009.08 do tài xế Nguyễn Đình Hùng (trú tại Thôn 1, xã Phù Lưu Tế, H.Mỹ Đức, Hà Nội) điều khiển đi hướng Sơn La - Hà Nội đã va chạm với với xe ô tô đầu kéo biển kiểm soát 36C -095.93 kéo sơmi rơmooc biển kiểm soát 36R - 004.73 do tài xế Đỗ Xuân Thanh (trú tại Chung cư Xuân Mai, P.Đông Hải, TP.Thanh Hóa, tỉnh Thanh Hóa) điều khiển đi ngược chiều. Vụ tai nạn làm 6 người tử vong và 9 người bị thương. Ngay sau khi vụ tai nạn xảy ra, Công an H.Yên Châu đã cử lực lượng trực tiếp đến hiện trường kiểm tra thông tin; đồng thời điều động lực lượng công an, cứu hộ cứu nạn, y tế, chính quyền địa phương tổ chức khẩn cấp đồng thời công tác cứu hộ, cứu nạn và các hoạt động giải quyết vụ tai nạn giao thông đúng pháp luật. Lực lượng chức năng đã huy động phương tiện ưu tiên đưa 9 người bị thương về Bệnh viện đa khoa H.Yên Châu, tổ chức sơ cứu ban đầu, huy động xe cứu thương chuyển tuyến theo nguyện vọng của gia đình.Trong đó, có 3 bệnh nhân chuyển đến Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức (Hà Nội), 4 bệnh nhân được chuyển đến Bệnh viện đa khoa tỉnh Sơn La, 2 bệnh nhân tiếp tục điều trị tại Bệnh viện đa khoa H.Yên Châu.Đến 6 giờ sáng nay, lực lượng chức năng thông báo cho gia đình có người tử vong, tổ chức lực lượng chức năng khám nghiệm, bàn giao cho gia đình và hỗ trợ phương tiện đưa nạn nhân tử vong về gia đình. Căn cứ kết quả khám nghiệm sơ bộ xác định nguyên nhân xảy ra tai nạn do trời mưa, mặt đường trơn ướt, người điều khiển xe khách không làm chủ tốc độ nên khi vào cua nửa thân xe phía sau bị văng sang làn đường ngược chiều va chạm với xe đầu kéo. Qua kiểm tra, tài xế không có nồng độ cồn trong hơi thở, âm tính với các chất ma túy. Đối với người điều khiển xe đầu kéo, xét nghiệm nước tiểu cho kết quả âm tính với các chất ma túy, nồng độ cồn trong máu chờ kết quả xét nghiệm.Người điều khiển xe khách có giấy phép lái xe hạng E số 010107002409 do Sở GTVT Sơn La cấp ngày 14.10.2024, có giá trị đến ngày 14.10.2029. Xe ô tô khách có Giấy chứng nhận kiểm định số EB 1224139 do Công ty CP kiểm định phương tiện vận tải Sơn La cấp ngày 2.11.2024, có giá trị đến hết ngày 1.5.2025.Lãnh đạo tỉnh và các cơ quan liên quan đã tổ chức thăm hỏi, động viên, hỗ trợ kinh phí cho thân nhân những người bị nạn, cụ thể mức 5 triệu đồng/người tử vong, 2 triệu đồng/người bị thương.1. Anh Đỗ Xuân Thanh, sinh năm 1986, tài xế xe đầu kéo2. Chị Dương Thị Thảo, sinh năm 1990, trú tại Tổ 3, phường Tô Hiệu, TP.Sơn La, tỉnh Sơn La3. Chị Nguyễn Thị Nguyên, sinh năm 1994, trú tại Tiểu khu Bình Minh, xã Cò Nòi, H.Mai Sơn, Sơn La4. Cháu Văn Minh Vũ, sinh năm 2019 (con chị Nguyên)5. Ông Đoàn Văn Phong, sinh năm 1950, trú tại Tiểu khu 15, TT.Thuận Châu, H.Thuận Châu, Sơn La6. Ông Đoàn Văn Tụng, sinh năm 1960, trú tại Tiểu khu 8, TT.Thuận Châu, H.Thuận Châu, Sơn La.1. Cháu Văn Gia Huy, sinh năm 2016, trú tại Tiểu khu Bình Minh, xã Cò Nòi, H.Mai Sơn, Sơn La2. Ông Đinh Văn Thiệp, sinh năm 1978, trú tại Thôn Đinh Xuyên, xã Hòa Nam, H.Ứng Hòa, Hà Nội3. Bà Phan Thị Hải, sinh năm 1974, trú tại Thôn Thụy Sơn, xã Tân Sơn, H.Kim Bảng, Hà Nam4. Bà Ngô Thị Loan, sinh năm 1971, trú tại P.Tân Sơn, H.Kim Bảng, Hà Nam5. Bà Lê Thị Nguyệt, sinh năm 1971, trú tại Tiểu khu Bình Minh, xã Cò Nòi, H.Mai Sơn, Sơn La 6. Ông Nguyễn Văn Hùng, sinh năm 1962, trú tại P.Lê Hồng Phong, TP.Phủ Lý, Hà Nam7. Anh Nguyễn Minh Hoàng, sinh năm 1996, trú tại Tổ dân phố Cáo Đỉnh 3, P.Xuân Đỉnh, Q.Bắc Từ Liêm, Hà Nội.8. Ông Nguyễn Đình Hưng, sinh năm 1983, trú tại Tiểu khu Bình Minh, xã Cò Nòi, H.Mai Sơn, Sơn La9. Cháu Nguyễn Dương Thành Anh, sinh năm 2016, trú tại Tổ 3, P.Tô Hiệu, TP.Sơn La, tỉnh Sơn La.
'Công viên giải trí mùa hè' mới lạ khai mở trên cổng game ZingPlay
Khi không khí xuân rộn ràng khắp nơi, nhiều người đã tạm gác công việc để trở về bên gia đình, thì tại công trường cầu vượt QL 61 thuộc nút giao IC4 cao tốc Cần Thơ - Cà Mau (H.Phụng Hiệp, Hậu Giang), không khí làm việc vẫn tất bật, khẩn trương.Giữa trưa nắng gắt, tiếng máy móc thi công vang rền, những bóng dáng công nhân, kỹ sư cần mẫn lao động không ngơi nghỉ. Bữa cơm giờ giải lao ai cũng ăn vội, nhanh chóng trở lại công việc, gác lại nỗi nhớ nhà để tập trung toàn lực đưa công trình cao tốc Bắc – Nam về đích trước ngày 31.12.2025.Công trường cầu vượt QL 61 hiện đã đạt 80% khối lượng hợp đồng, nhưng với quyết tâm đẩy nhanh tiến độ, đội ngũ thi công vẫn duy trì làm việc đến hết ngày 29 tết.Đội thi công có khoảng 10 người, nỗ lực làm việc trên tinh thần vượt nắng, thắng mưa để lao lắp dầm cầu, gia công cốt thép, lắp đặt khe co giãn, làm dầm ngang. Đối với các công nhân, kỹ sư nơi đây, cao tốc Bắc - Nam, đặc biệt là đoạn Cần Thơ - Cà Mau, không chỉ là một dự án giao thông trọng điểm mà còn mang ý nghĩa lớn lao với miền Tây Nam bộ. Người dân ai cũng mong mỏi công trình sớm hoàn thành, nên đội ngũ thi công rất ý thức về trách nhiệm của mình, đồng lòng vượt qua mọi khó khăn.Theo BQL Dự án Mỹ Thuận – đơn vị chủ đầu tư cao tốc Cần Thơ - Cà Mau – tính đến ngày 24.1, dự án đã đạt 58% sản lượng thi công. Để đáp ứng tiến độ, các nhà thầu đang tổ chức thi công xuyên Tết, dù gặp một số khó khăn khi các mỏ vật liệu, đơn vị vận chuyển và nhà cung cấp tạm ngưng hoạt động trong 3 ngày tết (29, mùng 1, mùng 2 âm lịch).Tính chung trên cả hai dự án thành phần của cao tốc, hiện có 234 mũi thi công với 2.881 nhân sự và 926 thiết bị máy móc hoạt động ngày đêm.Với tinh thần trách nhiệm cao và sự phối hợp chặt chẽ, các công nhân, kỹ sư trên công trường cao tốc Cần Thơ - Cà Mau không chỉ làm việc mà còn gửi gắm niềm hy vọng về một mùa xuân ý nghĩa, khi những cây cầu, con đường mới sẽ sớm nối liền miền Tây với cả nước.
